Costa Nostrum – Πρωτόκολλο πιστοποίησης για την αειφόρο ανάπτυξη και διαχείριση των παραλιών της Μεσογείου

Η Καινοτομία

Η πολλαπλά βραβευμένη startup εταιρεία Costa Nostrum ιδρύθηκε το 2015, με σκοπό την προώθηση και την εφαρμογή του ιδιωτικού προτύπου πιστοποίησης “Πρότυπο πιστοποίησης για αειφόρο διαχείριση και ανάπτυξη των μεσογειακών παραλιών – Costa Nostrum Sustainable Beaches”, μέσω του οποίου η βιώσιμη διαχείριση και η ανάπτυξη κάθε παραλίας μπορεί να επιτευχθεί με αντικειμενικό τρόπο και καταφέρνοντας να “μετατρέψει” μια απλή παραλία, σε κορυφαίο παγκόσμιο προορισμό, με πιστοποίηση βιωσιμότητας.

Costa Nostrum

Αν και οι παραλίες της Μεσογείου αποτελούν μια άκρως σημαντική φυσική κληρονομιά και ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο οικοσύστημα, αλλά και πόλος έλξης εκατομμυρίων τουριστών, δυστυχώς μέχρι σήμερα, δεν έχει γίνει μια σωστά δομημένη προσπάθεια προς την αειφόρο διαχείρισης τους, με αποτέλεσμα την ύπαρξη ποικίλων και άκρως σημαντικών περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών. Συνέπειες όπως, η καταστροφή των οικοτόπων και η απώλεια βιοποικιλότητας, η ρύπανση των ακτών, η ανύπαρκτη βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων, η ύπαρξη ακατάλληλων και μη συντηρημένων σωστά υποδομών, είναι ο κανόνας σε πολλές παραλίες. Η μη εύκολη πρόσβαση ατόμων με κινητικές ιδιαιτερότητες και τέλος, η υπέρβαση της φέρουσας ικανότητας των παραλιών, συντελούν στην άμεση υποβάθμιση της παράκτιας ζώνης, ενώ αποτελούν τροχοπέδη στην περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της ευρύτερης παράκτιας περιοχής, συμβάλλοντας στην μελλοντική υποβάθμιση της. 

Το 2015 δημιουργήθηκε το ιδιωτικό πρότυπο “Πρότυπο πιστοποίησης για την αειφόρο διαχείριση και ανάπτυξη των Μεσογειακών παραλιών – Costa Nostrum (=η ακτή μας) Sustainable Beaches”, μέσω του οποίου η βιώσιμη διαχείριση και η ανάπτυξη κάθε παραλίας μπορεί να επιτευχθεί με αντικειμενικό τρόπο.

Το πρότυπο μπορεί να εφαρμοστεί στο σύνολο των παραλιών της Μεσογείου, δημόσιες και “ιδιωτικά” εκμεταλλευόμενες από ξενοδοχεία και camping, οργανωμένες, μη-οργανωμένες και φυσικά σε παραλίες που ανήκουν σε προστατευόμενες περιοχές.

Το πρωτόκολλο, είναι ένα καινοτόμο πρότυπο πιστοποίησης και αξιολόγησης του βαθμού αειφορίας των παραλιών της Μεσογείου που με βάση συγκεκριμένους δείκτες και κριτήρια (περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς), επιτρέπει την κατηγοριοποίηση της κάθε παραλίας με αντικειμενική βαθμολόγηση (από 1 έως 4 ιππόκαμπους).

Επιδιώκει να επιτύχει την αειφόρο ανάπτυξη τόσο των παραλιών όσο και της ευρύτερης παράκτιας περιοχής και να αποτρέψει τις περιβαλλοντικές αιτίες, αντί να τις “θεραπεύσει”, προτείνοντας συγκεκριμένες δράσεις και μέτρα ανάλογα με τα μοναδικά χαρακτηριστικά κάθε παραλίας. Είναι ένα δυναμικό σύστημα που μπορεί να ενσωματώσει λύσεις, ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε παραλίας. Στοχεύει σε όλες τις παραλίες, με αντικειμενική ταξινόμηση και κατηγοριοποίηση. Οι λουόμενοι συμμετέχουν στην αξιολόγηση του ίδιου του πρωτοκόλλου και της σωστής εφαρμογής του. Λαμβάνει υπόψη τη φέρουσα ικανότητα κάθε παραλίας και επιτρέπει την ετήσια αναβάθμιση της βαθμολογίας της. Δημιουργεί μια βιωματική αμφίδρομη σύνδεση μεταξύ του λουόμενου και της παραλίας και μια πολύ εξατομικευμένη τουριστική εμπειρία. Δίνει πρακτικά εργαλεία διαχείρισης παραλιών στους διαχειριστές τους και δημιουργείται ένα υγιές ανταγωνιστικό περιβάλλον.

Παρόμοιο πρωτόκολλο για τη βιώσιμη διαχείριση, πιστοποίηση και ανάδειξη παραλιών ΔΕΝ υπάρχει παγκοσμίως.

Το πρωτόκολλο, αποτελείται από 3 κύριους πυλώνες – άξονες.


Από την αρχική μελέτη της εκάστοτε παραλίας. Είναι ένα δυναμικό συνεχώς αναβαθμιζόμενο σύστημα που μπορεί να ενσωματώσει λύσεις και καλές πρακτικές, ανάλογα με τις ανάγκες, τις απαιτήσεις και τα μοναδικά χαρακτηριστικά της κάθε παραλίας περιλαμβάνοντας προτάσεις για την αειφόρο ανάπτυξη και διαχείριση της, καθώς και για την βιώσιμη οικονομική της διαχείριση. Λαμβάνει υπόψη τη φέρουσα ικανότητα κάθε παραλίας και δίνει πρακτικά εργαλεία διαχείρισης των παραλιών στους διαχειριστές τους, αποβλέποντας στην βέλτιστη βιώσιμη διαχείριση των παραγόμενων απορριμμάτων, στην προστασία και ανάδειξη της παράκτιας χλωρίδας και πανίδας, στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών και παροχών προς τους επισκέπτες, στην προστασία του ιδιαίτερα ευαίσθητου παράκτιου οικοσυστήματος, στην σύνδεση της κάθε πιστοποιημένης παραλίας με την ενδοχώρα και τα μοναδικά πολιτιστικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά της, και σε πολλά άλλα.

Ο δεύτερος πυλώνας είναι η αξιολόγηση, κατηγοριοποίηση και πιστοποίηση της κάθε εν’δυνάμει αειφόρας παραλίας, λαμβάνοντας υπόψη 39 κριτήρια – δείκτες. Η βαθμολόγηση της παραλίας γίνεται από 40 εως 100 βαθμούς και η κατηγοριοποίηση της με βάση την κλίμακα 1 εως 4 ιππόκαμπους.   40 βαθμοί (αντιστοιχούν σε 10 δείκτες  και 1 ιππόκαμπο) είναι η ελάχιστη βαθμολογία την οποία θα πρέπει να επιτύχει μια παραλία για να πιστοποιηθεί ως Costa Nostrum – Sustainable Beach. Μέσα από την ετήσια επαναπιστοποίηση υπάρχει η δυνατότητα αναβάθμισης των υπηρεσιών της παραλίας, των χαρακτηριστικών της και του συνολικού βαθμού αειφορίας και ως εκ τούτου, της συνολικής της βαθμολογίας, στοχεύοντας το μέγιστο τους 100 βαθμούς και τους 4 ιππόκαμπους.

Ο τρίτος πυλώνας είναι η παγκόσμια προώθηση και αναγνώριση των πιστοποιημένων παραλιών, τόσο μέσα από τα δικά μας κανάλια επικοινωνίας, όσο και με την ενεργή συμμετοχή των τοπικών stakeholders (δήμος, ξενοδοχεία, κλπ.), συμπεριλαμβάνοντας όλο το πρωτογενές προωθητικό υλικό που έχει δημιουργηθεί για την εκάστοτε παραλία, όπως video από την παράκτια ζώνη με υποβρύχιες και παράκτιες λήψεις της χλωρίδας και πανίδας, online flyer με φωτογραφίες, πληροφοριακό – ενημερωτικό υλικό και πολλά άλλα.

Δεδομένου ότι το 80% των επισκεπτών της Μεσογείου επισκέπτονται τις παραλίες της Μεσογειακής λεκάνης, μέσω της δωρεάν διαδικτυακής τουριστικής πύλης, www.costanostrum.org, υπάρχει η δυνατότητα πληροφόρησης αναφορικά με τις υποδομές, την κατηγοριοποίηση και τα χαρακτηριστικά της κάθε πιστοποιημένης αειφόρου παραλίας, καθώς και ποικίλες πληροφορίες για την ευρύτερη παράκτια περιοχή, με ποικίλα οικονομικά οφέλη για τις τοπικές επιχειρήσεις και τους κάτοικους της.

Οι λουόμενοι έχουν την δυνατότητα να συμμετέχουν στην αξιολόγηση του ίδιου του πρωτοκόλλου, της σωστής εφαρμογής του και να καταθέσουν τις απόψεις τους, μέσω ενός online non stop ερωτηματολόγιου σε 3 γλώσσες. Δημιουργεί μια βιωματική αμφίδρομη σύνδεση μεταξύ του λουόμενου και της παραλίας και μια πολύ εξατομικευμένη τουριστική εμπειρία, αφού ο κάθε επισκέπτης ενημερώνετε για όλα τα σημεία ενδιαφέροντος που υπάρχουν σε μια παραλία καθώς και για την ιστορία, τον μύθο της κλπ., μέσα από ένα σύγχρονο δια-δραστικό ψηφιακό υλικό, σε τουλάχιστον 2 γλώσσες.

Προκλήσεις

Η Μεσογειακή λεκάνη στην οποία στοχεύουμε περιλαμβάνει χιλιάδες παραλίες (>8000), ενώ ο Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση ανάμεσα στις Μεσογειακές χώρες αναφορικά με το συνολικό μήκος της ακτογραμμής της και την 9η σε παγκόσμιο επίπεδο. Παρά το γεγονός ότι είναι μια τελείως «παρθένα» αγορά, αναμένεται να υπάρξει ραγδαία αύξηση στο άμεσο μέλλον, δεδομένου ότι οι Ευρωπαϊκές πολιτικές στοχεύουν στην ανάδειξη και προστασία του παραλιακού μετώπου αλλά και ο τουρίστας (τελικός μας πελάτης) αναζητεί όλο και πιο πράσινου – βιώσιμους πιστοποιημένους προορισμούς.

Είναι η πρώτη φορά παγκοσμίως που δημιουργείται ένα πρωτόκολλο για την αειφόρο ανάπτυξη και διαχείριση των παραλιών της Μεσογείου που επιδιώκει να επιτύχει την αειφόρο ανάπτυξη τόσο των παραλιών, όσο και της ευρύτερης παράκτιας περιοχής και να αποτρέψει τις περιβαλλοντικές αιτίες, αντί να τις “θεραπεύσει”, προτείνοντας συγκεκριμένες δράσεις και μέτρα ανάλογα με τα μοναδικά χαρακτηριστικά της κάθε παραλίας.  Ταυτόχρονα συγκεκριμένες προτάσεις για την οικονομική βιωσιμότητα και την κοινωνική ευημερία της ευρύτερης παράκτιας περιοχής διατυπώνονται, προκειμένου να επιτευχθεί η ισορροπία και στους τρεις πυλώνες της αειφόρου ανάπτυξης.

Το όλο concept της Costa Nostrum, όσο και οι βασικές αρχές και κατευθύνσεις του πρωτοκόλλου Costa Nostrum – Sustainable Beaches, που έχουμε δημιουργήσει και εφαρμόζουμε, είναι βασισμένο και λαμβάνει υπόψη τις αρχές του πρωτοκόλλου της Ευρωπαϊκής Ένωσης,  «Πρωτόκολλο για την Ολοκληρωμένη Διαχείριση των Παράκτιων Περιοχών», το οποίο έχει θεσπιστεί από το 2008 και το οποίο καλούσε όλα τα μέλη κράτη της Ε.Ε να ορίσουν κατευθυντήριες γραμμές για την βιώσιμη και ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων περιοχών τους.

Παρόλο την μεγάλη οικονομική και οικοσυστημική βαρύτητα των παράκτιων περιοχών – παραλιών της Μεσογείου, μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ένα αναγνωρισμένο σύστημα διαχείρισης των παραλιών που να συνδέει με άμεσο τρόπο την διαχείριση και ανάπτυξη των περιοχών αυτών με την βιωσιμότητα και την αειφορίας.

Ο κύριος στόχος μας είναι μια ολιστική λύση και προσέγγιση, αναφορικά με την βιώσιμη διαχείριση των παραλιών, συγκεντρώνοντας κάτω από την ίδια «ομπρέλα» πολλές μερικές λύσεις και καλές πρακτικές, αναλαμβάνοντας δράση σε ένα ρεαλιστικό επίπεδο, αντικαθιστώντας τις τρέχουσες ανεπαρκείς και κατακερματισμένες λύσεις με άλλες αποδεδειγμένα επιτυχημένες προτάσεις και τέλος, συμβάλλοντας στην δέσμευση τόσο ολόκληρης της παράκτιας κοινότητας όσο και όλων των εμπλεκόμενων μερών, δήμοι, ξενοδοχεία, επιχειρήσεις εστίασης, πάνω στην παραλία, κλπ.

 

Επόμενα βήματα – Στόχοι – Επιδιώξεις

Από το 2016, μέχρι σήμερα έχουν πιστοποιηθεί 16 παραλίες, ενώ είμασταν οι πρώτοι (Μάϊος 2020) που δημιουργήσαμε ένα πρωτόκολλο για την λειτουργία των παραλιών σύμφωνα με τα νέα δεδομένα του COVI19.

Έχοντας ως εταιρεία στο dna μας την διαφοροποίησή, την εξέλιξη και την βιώσιμη ανάπτυξη, τόσο της Costa Nostrum, όσο και των συνεργατών μας, μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα πρόκειται να ανακοινωθούν κάποια εξαιρετικά ενδιαφέρων και καινοτόμα νέα projects, όπως:

Δημιουργία ενός ιδιαίτερα “καλοκαιρινού προϊόντος” από ανακυκλώσιμα υλικά που συλλέγονται από τις πιστοποιημένες αειφόρες παραλίες των ξενοδοχειακών μονάδων,.

Την παρουσίαση ενός νέου υπο πρωτοκόλλου αναφορικά με τις πιστοποιημένες αειφόρες παραλίες και τους μικρούς λουόμενους – παιδιά.

Την υλοποίηση ενός project για την ενημέρωση του ευρύτερου κοινού, σε πραγματικό χρόνο, για τις καιρικές συνθήκες (και ύψος κύματος και θερμοκρασία νερού), στις πιστοποιημένες αειφόρες παραλίες.

Εντός της επόμενης χρονικής περιόδου θα ξεκινήσουμε την πιλοτική εφαρμογή του πρωτοκόλλου στις παραλίμνιες ακτές, με σκοπό την διάδοση και εφαρμογή του στις Ευρωπαϊκές λίμνες, που κατά την διάρκεια της καλοκαιρινής περιόδου υποδέχονται χιλιάδες πολίτες και λειτουργούν ως κολυμβητικές ακτές, ελλείψει των θαλάσσιων ακτών. Ενώ, την ίδια χρονιά θα ξεκινήσει η προώθηση του πρωτοκόλλου και στις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές θάλασσες, όπως την Βαλτική, την Μαύρη Θάλασσα κλπ.  

Κύριος στόχος της Costa Nostrum, είναι μέσα στα επόμενα λίγα χρόνια να καταστεί συνώνυμη με την αειφόρο – βιώσιμη ανάπτυξη του ευρύτερου παράκτιου χώρου και να πιστοποιηθούν όσο το δυνατών περισσότερες παραλίες ανά την Μεσόγειο.

Αν έχετε κάποια ιστορία καινοτομίας για την ομάδα σας, την επιχείρησή σας ή το εργαστήριό σας για κάποιο προϊόν ή υπηρεσία και επιθυμείτε να συμπεριληφθεί στην ενότητα Innovation Stories του Παρατηρητηρίου Καινοτόμου Επιχειρηματικότητας της Περιφέρειας Κρήτης, επικοινωνήστε μαζί μας

Μοιραστείτε το